مقدمه

بشر همواره در این آرزو بوده که تا حد امکان به نحوی از انحاء از دست رفتن دندانهای خود را جبران نموده و از این طریق مشکلات مضغی و زیبایی خود را جبران نماید و در این راستا سعی و کوشش فراوانی نموده است که ادامه آن تلاشها به نسل امروزی سپرده شده و حق این است که ما نیز تمام تلاش و توانائی‌های خود را در راه تکامل این علم بکار بریم.

امروزه پیشرفت در جنبه‌های مختلف پزشکی و امکانات رفاهی بیشتر منجر به افزایش سن متوسط مردم گشته است، از طرفی علی‌رغم پیشرفتهای غیرقابل انکاری که در علم دندانپزشکی در جهت نگهداری و حفظ دندانهای طبیعی بعمل می‌آید، افراد جامعه در سنین پایین‌ترین دندانهای خود را از دست می‌دهند و همین دو موضوع یعنی افزایش متوسط سن و از دست دادن دندانها در سنین پایین‌تر سبب شده است تا روز به روز بر تعداد افرادیکه از پروتزهای کامل استفاده می‌کنند افزوده گردد.

انتقال از مرحله داشتن دندانهای طبیعی به مرحله بی‌دندانی کامل، دورانی است بس حساس و ناشناخته برای بیماران و باید دانست، غالباً افرادی که دندانهای خود را از دست می‌دهند از نظر جسمی از سلامت کامل برخوردار نمی‌باشند و استخوانهای خود را از دست می‌دهند از نظر جسمی از سلامت کامل برخوردار نمی‌باشند و استخوانهای فکین آنها تراکم لازم را ندارند. از طرفی واکنشهای ترمیمی در اینگونه افراد نقصان پیدا کرده است. در این بیماران به جای الیاف پریودونت، مخاط نقش نگهداری و پشتیبانی دندانهای مصنوعی را بعهده می‌گیرد، که باید برای بیماران توضیح داده شود، زیرا آنان انتظار دارند که پروتز کامل همچون دندانهای طبیعی عمل کند که مشکلی است مزید بر مشکلات دیگر.

فهرست مطالب

عنوان                                                           صفحه

مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………. ۱

فصل اول: مروری بر مقوله تشخیص و طرح درمان، مروری بر آناتومی محیط دهان

۱ـ مروری بر مقوله تشخیص و طرح درمان………………………………………………………………. ۲

ـ روشهای تشخیص

ـ نکات مهم و مؤثر در تشخیص

۲ـ مروری بر آناتومی محیط دهان ……………………………………………………………………………… ۴

(انسان ساپورت کننده، استخوان فکین، مخاط)

ـ ساپورت و انساج ساپورت کننده پروتز………………………………………………………………………. ۵

ـ ملاحظات آناتومیک مندیبول از نظر نواحی ساپورت کننده……………………………………….. ۶

ـ ملاحظات آناتومیک ماگزیلا از نظر نواحی ساپورت کننده………………………………………… ۸

ـ آناتومی استخوانهای ساپورت کننده فکین …………………………………………………………………. ۹

ـ فیزیولوژی استخوان……………………………………………………………………………………………………. ۱۲

ـ مخاط…………………………………………………………………………………………………………………………….. ۱۴

ـ نواحی آناتومیکی بافت نرم در بیماران بی‌دندان فک بالا…………………………………………. ۱۷

ـ نواحی آناتومیکی بافت نرم در بیماران بی‌دندان فک پایین……………………………………… ۱۹

فصل دوم: مسائل مربوط به عدم موفقیت پروتز کامل و مشکلات پس از تحویل آن

قسمت اول (I): مسائل مربوط به بیمار که به منظور جلوگیری از عدم موفقیت پروتز کامل بایستی در نظر گرفت

الف) شرایط، خصوصیات ویژه و خواسته‌های بیمار…………………………………………………. ۲۲

ب) مسائلی که دندانپزشک در مورد بیمار باید در نظر داشته باشد………………………… ۲۳

ـ مرحله تحویل پروتز

ـ دستورالعمل‌های ویژه برای بیمار

قسمت دوم (II): اشکالات و مسائلی که در ضمن کار برای دندانپزشک بوجود می‌آیند و باعث عدم موفقیت پروتز کامل می‌شوند………………………………………………………………………………………………………………………….. ۲۷

۱ـ گیر پروتز…………………………………………………………………………………………………………………. ۲۸

عوامل مؤثر بر گیر پروتز……………………………………………………………………………………………… ۳۰

۲ـ روابط فکین………………………………………………………………………………………………………………. ۳۱

ـ اشکال در تعیین ارتفاع عمودی و عوارض ناشی از آن……………………………………………. ۳۲

۳ـ منطقه خنثی (Neutral Zone)………………………………………………………………………………… 33

4ـ پلن / سطح اکلوژن………………………………………………………………………………………………….. ۳۴

ـ مشکلات ناشی از تعیین نادرست پلن اکلوژن…………………………………………………………… ۳۴

۵ـ بالانس اکلوژن………………………………………………………………………………………………………….. ۳۴

ـ مشکلات ناشی از اکلوژن……………………………………………………………………………………………. ۳۴

ـ عدم بالانس اکلوژن……………………………………………………………………………………………………… ۳۵

ـ عادات پارافانگشنال…………………………………………………………………………………………………….. ۳۶

ـ اکلوژن تروماتیک…………………………………………………………………………………………………………. ۳۶

قسمت سوم (III): تجزیه و تحلیل مسائلی که پس از ساخته شدن پروتز و تحویل آن به بیمار پیش می‌آید

۱ـ بررسی مشکلات مربوط به فقدان گیر پروتزها………………………………………………….. ۳۷

الف) بررسی مشکلات مربوط به فقدان گیر پروتز فک بالا…………………………………………. ۳۷

ـ هنگام تحویل آن…………………………………………………………………………………………………………… ۳۷

ـ هنگام باز کردن کامل دهان………………………………………………………………………………………… ۳۸

ـ هنگام صحبت کردن، خواندن سرود یا آواز…………………………………………………………….. ۳۸

ـ افتادن یا جابجایی پروتز در سمت بالانس……………………………………………………………….. ۳۹

ـ هنگام خندیدن………………………………………………………………………………………………………………. ۳۹

ـ هنگامیکه بیمار می‌خواهد سوت بزند…………………………………………………………………………. ۴۰

ـ هنگام بریدن لقمه غذایی………………………………………………………………………………………………. ۴۰

ـ نقش افزایش و کاهش بزاق بر گیر پروتز………………………………………………………………….. ۴۰

ـ لق بودن کلی پروتز……………………………………………………………………………………………………… ۴۱

ب) بررسی مشکلات مربوط به فقدان گیر پروتز فک پایین

ـ جابجایی پروتز فک پایین بطرف بالا هنگام زیاد باز کردن دهان………………………….. ۴۳

ـ حرکت پروتز فک پایین که با حرکات مختلف زبان ایجاد می‌شود………………………….. ۴۳

ـ خارج شدن پروتز هنگام فانکشن……………………………………………………………………………….. ۴۴

۲ـ بررسی مشکلات مربوط به عدم ثبات پروتز………………………………………………………. ۴۴

ـ عوامل مؤثر بر ثبات پروتز…………………………………………………………………………………………. ۴۴

I) عدم ثبات پروتز هنگام اکلوژن مرکزی…………………………………………………………………….. ۴۷

II) عدم ثبات پروتز هنگامیکه پروتزها در اکلوژن نباشند…………………………………………. ۴۷

III) عدم ثبات پروتز هنگام بریدن غذا………………………………………………………………………….. ۴۸

۳ـ بررسی آزردگی‌های بافت مخاطی توسط پروتز………………………………………………… ۴۸

ـ آزردگی در بافتهای دهان توسط پروتز……………………………………………………………………. ۴۹

ـ اشکال، علائم و نشانه‌های آزردگی‌های مخاط تحمل کننده فشار…………………………… ۴۹

ـ علائم و آزردگی‌های مخاط بستر پروتز کامل………………………………………………………….. ۵۰

ـ نواحی ایجاد آزردگی در بافتهای دهان ……………………………………………………………………. ۵۲

ـ گاز گرفتن لب، گونه و زبان……………………………………………………………………………………….. ۶۳

ـ ضایعات مخاط دهان ناشی از پروتز کامل……………………………………………………………….. ۶۴

۴ـ بررسی مشکلات مربوط به فانکشن……………………………………………………………………… ۶۷

الف ـ اشکال در بلع………………………………………………………………………………………………………… ۶۷

ب ـ حالت تهوع……………………………………………………………………………………………………………….. ۶۸

ج ـ صدای بهم خوردم دندانها (Clicking)……………………………………………………………………. 70

د ـ خستگی عضلات جونده……………………………………………………………………………………………. ۷۱

ح ـ ضایعات و درد در T.m.j………………………………………………………………………………………… 71

* احساس کلی ناجور بودن پروتز (در صورتیکه دردی وجود ندارد)……………………… ۷۱

۵ـ بررسی مشکلات مربوط به زیبائی………………………………………………………………………. ۷۲

* زیبایی………………………………………………………………………………………………………………………….. ۷۲

۱ـ برجستگی (پری زیربینی)…………………………………………………………………………………………. ۷۳

۲ـ فرورفتگی قسمت میانی لب و شیار بین لبی (فیلتروم)…………………………………………… ۷۳

۳ـ لب بالا فرو رفته (تو افتاده) است…………………………………………………………………………….. ۷۳

۴ـ مقدار زیادی از دندانها دیده می‌شوند……………………………………………………………………… ۷۴

۵ـ مصنوعی بنظر رسیدن پروتز (نمای مصنوعی)…………………………………………………….. ۷۴

۶ـ مقدار کمی از دندانها در معرض دید هستند……………………………………………………………. ۷۴

۷ـ عدم تقارن صورت…………………………………………………………………………………………………….. ۷۴

۸ـ رنگ دندانها……………………………………………………………………………………………………………….. ۷۴

۶ـ بررسی مشکلات مربوط به تکلم…………………………………………………………………………… ۷۵

I ـ اشکال در ادای حروف لینگو ـ آلوئولار مانند (س)……………………………………………….. ۷۶

IIـ اشکال در ادای حروف لبی (ب م پ)……………………………………………………………………….. ۷۷

III ـ صداهای «ف» و «و» مشخص نیستند…………………………………………………………………… ۷۷

IV ـ اشکال در ادای حروف زبانی ـ کامی (د (ز) ـ ت)……………………………………………….. ۷۷

۷ ـ بررسی مشکلات ناشی از عدم راحتی پروتز و علل آن …………………………………… ۷۸

۱) نواحی زخم شده ………………………………………………………………………………………………………. ۷۹

۲) درد …………………………………………………………………………………………………………………………….. ۷۹

۳) احساس سوزش در ۲۴ ساعت اول یا در طول ۲ هفته اول ………………………………….. ۸۰

۴) احساس سوزش در زبان – کام و گلو …………………………………………………………………… ۸۱

۵) قرمزی نسوج زیر پروتز یا استوماتیت ناشی از پروتز ……………………………………….. ۸۲

۶) قرمز آتشین بودن تمامی نواحی مجاور پروتز همراه زبان و گونه …………………….. ۸۳

۷) جمع شدن غذا زیر پروتز ………………………………………………………………………………………… ۸۴

۸) ارتباط بین پروتز، بزاق و ناراحتی های ایجاد شده در دهان (برسی کمیت و کیفیت بزاق)  ۸۴

۹) اختلال در گیرنده های حسی …………………………………………………………………………………… ۸۵

۱۰) آزردگی در عضلات ………………………………………………………………………………………………. ۸۵

فصل سوم

مروری بر مقالات………………………………………………………………………………………………………….. ۸۶

نتیجه و خلاصه…………………………………………………………………………………………………………… ۱۰۸

REFERENCE:

1. Javid N.S. A booklet about the problems in denture wearers, their complaints causes and treatment CD-34 (1972)
2. Compbell H.L. Acompartive Stuey of resorption of the alveolar in denture wearers and non denture wearers.
3. Jacobson T.E. A contemporary review of the factors in involved in complete denture retention, stability and support part I J.P.O. 49 Page 5-15 1983.
4. Jacobson T.E. A contemporary review of the factors involved in completed denture retention, stability and support part II. J.P.O. 49 Page 165-172 1983.
5. Jacobson T.E. A contemporarily review of the factors involved in completed denture retention, stability and support part III. J.P.O. 49 Page 306-312 1983.

دانلود فایل